Rozmowa z Eugeniuszem Grzeszczakiem, łowczym krajowym Polskiego Związku Łowieckiego, o istocie wdrażanej Strategii Zrównoważonego Rozwoju do 2035 roku i wizerunku społecznym Polskiego Związku Łowieckiego
Jerzy Janczak, Zielony Sztandar: Dzień dobry, Panie łowczy krajowy. Dziękuję za spotkanie. Zanim przejdziemy do szczegółów, chciałbym zapytać o ogólne wrażenia. Jakie jest Pana zdanie na temat obecnego stanu Polskiego Związku Łowieckiego?
Eugeniusz Grzeszczak: Dzień dobry. Cieszę się, że mogę podzielić się z Państwem moją opinią. Polski Związek Łowiecki stoi obecnie przed wieloma bardzo złożonymi wyzwaniami,
które wymagają racjonalnego zarządzania zasobami przyrodniczymi w symbiozie z gospodarką rolną i leśną, z optymalnym uwzględnieniem oczekiwań społecznych – zachowując przy tym naszą wielowiekową tradycję, która wpisana jest w polskie dziedzictwo. Wyzwania te obejmują również kwestie doskonalenia naszej organizacji i podnoszenia kwalifikacji naszych myśliwych – również w obszarach, które wcześniej nie były objęte działalnością naszego zrzeszenia. Zostały one szczegółowo zdiagnozowane w Strategii Zrównoważonego Łowiectwa obejmującej okres do 2030 roku z perspektywą do 2035 roku. Jest ona dla nas mapą drogową, która wyznacza nasze cele i kierunki działań, które systemowo realizujemy.
W jaki sposób strategia ta wpłynie na przyszłość łowiectwa w Polsce?
Strategia Zrównoważonego Łowiectwa to ambitny plan, który ma na celu harmonizację działań łowieckich z nowoczesnymi potrzebami ekologicznymi i społecznymi. Przede wszystkim strategia kładzie duży nacisk na ochronę bioróżnorodności i zrównoważone zarządzanie populacjami dzikich zwierząt. Zmiany te mają na celu nie tylko ochronę środowiska, ale również poprawę relacji z lokalnymi społecznościami i rolnikami, a więc środowiskami, które mogą być dotknięte szkodami łowieckimi.
Jakie są najważniejsze cele tej strategii, które mają kluczowe znaczenie dla wizerunku PZŁ?
Po pierwsze, fundamentalnym celem strategii jest ochrona bioróżnorodności. Dążymy do utrzymania zdrowych populacji dzikich zwierząt oraz ochrony ich ekosystemów. Nasze działania obejmują monitorowanie stanu środowiska i zwierząt, a także szybkie reagowanie na zagrożenia, takie jak choroby u zwierząt czy zmiany klimatyczne. Naszym celem jest nie tylko zachowanie zwierząt chronionych i łownych, ale także ich siedlisk, które są kluczowe dla utrzymania równowagi ekologicznej. Dzięki tym działaniom chcemy sprawić, że zarówno zwierzęta, jak i ich naturalne środowisko zostaną zachowane dla przyszłych pokoleń. Po drugie, strategia zakłada zrównoważone zarządzanie populacjami dzikich zwierząt. Nasze podejście koncentruje się na stosowaniu metod regulacji liczebności, które minimalizują szkody w środowisku oraz w rolnictwie, a jednocześnie zachowują równowagę ekosystemów.
Kluczowe jest, aby nasze plany łowieckie były zgodne z zasadami etyki i nauki. Uwzględniają one dynamikę populacji oraz jej wpływ na ich siedliska i uprawy rolne. Współpraca z rolnikami i innymi interesariuszami pomoże nam znaleźć rozwiązania minimalizujące konflikty i szkody związane z działalnością łowiecką. Po trzecie, edukacja i budowanie świadomości społecznej są kluczowe dla promowania etycznego łowiectwa. Organizujemy kampanie edukacyjne, które promują etyczne łowiectwo oraz pokazują jego rolę w ochronie przyrody. Chcemy zmienić sposób, w jaki łowiectwo jest postrzegane przez społeczeństwo, podkreślając jego znaczenie dla ochrony bioróżnorodności i zrównoważonego
rozwoju środowiska. Ważnym aspektem jest również edukacja myśliwych, aby przestrzegali
najwyższych standardów etycznych i zawsze działali profesjonalnie. Po czwarte, współpraca z organizacjami i podmiotami, które działają w obszarze ochrony przyrody i korzystają z jej odnawialnych zasobów jest kluczowa dla realizacji naszych celów. Budowanie partnerskich relacji z rolnikami, leśnikami, wędkarzami czy podmiotami działającymi w szeroko rozumianej branży drzewnej umożliwia dzielenie się wiedzą, zasobami i doświadczeniem,
co prowadzi do efektywniejszej ochrony przyrody. Planujemy wspólne projekty, takie jak badania czy kampanie edukacyjne, które pomogą integrować działania ochrony środowiska z łowiectwem. Dzięki takiej współpracy nasze działania będą bardziej skoordynowane i skuteczne. W tym zakresie podjęliśmy już w lipcu tego roku inicjatywę powołania Krajowego Forum Zrównoważonego Rozwoju, do którego chcielibyśmy formalnie włączyć ponad dwadzieścia podmiotów, między innymi organizacje rolnicze, Polski Związek Wędkarski, Polski Związek Pszczelarski, Związek Sadowników RP czy Stowarzyszenie Producentów Płyt Drewnopochodnych. Pod koniec sierpnia, pod patronatem wicemarszałka Senatu RP pana Michała Kamińskiego, odbędzie się posiedzenie uczestników Forum, podczas którego zostanie przyjęta deklaracja o współpracy. Po piąte, w nawiązaniu do wspomnianych nowych obszarów działalności PZŁ, należy wspomnieć że nasza organizacja już rozpoczęła wdrażanie strategii w zakresie wzmacniania bezpieczeństwa państwa i ochrony ludności. Takie działania jak poszukiwanie osób zaginionych, wsparcie lokalnych społeczności podczas klęsk żywiołowych czy współpraca z wojskiem i strażą pożarną – to wyraz naszej odpowiedzialności za społeczeństwo, szczególnie za ludzi mieszkających na wsi. Realizujemy plan szkoleniowy w tym zakresie i w najbliższych miesiącach włączymy myśliwych-ratowników do krajowego systemu. Mamy nadzieję, że te inicjatywy spotkają się z dużą przychylnością lokalnych samorządów i mieszkańców terenów wiejskich.
W jaki sposób planuje Pan realizację tych celów w praktyce?
Nasze podejście będzie obejmować kilka kluczowych działań. Przede wszystkim będziemy inwestować w edukację społeczną, organizując kampanie informacyjne i szkolenia dla myśliwych, które pomogą w lepszym zrozumieniu roli łowiectwa w ochronie środowiska. Planujemy również wzmocnić współpracę z organizacjami ekologicznymi i rolniczymi, aby wspólnie rozwiązywać problemy i zmniejszać konflikty. Inwestujemy również w nowoczesne
technologie, o których już wspomniałem. Regularne analizy naszej strategii pozwolą nam na wprowadzenie korekt i dostosowywanie działań do zmieniających się warunków i potrzeb.
Jakie widzi Pan największe wyzwania związane z wdrażaniem strategii?
Największymi wyzwaniami będą zapewne zmierzenie się z negatywnymi stereotypami oraz komunikacja z opinią publiczną. Musimy skutecznie przeciwdziałać mitom na temat łowiectwa i wyjaśniać, jakie korzyści dla środowiska i społeczeństwa może przynieść zrównoważone zarządzanie populacjami dzikich zwierząt. Ponadto wyzwanie stanowi także
zastosowanie nowoczesnych technologii w codziennych działaniach oraz zapewnienie, że wszystkie zainteresowane strony, w tym rolnicy, będą zaangażowane w proces podejmowania
decyzji.
Co powinno być priorytetem w działaniach PZŁ na najbliższe lata?
Priorytetem będzie przede wszystkim współpraca na rzecz efektywnego zarządzania populacjami oraz poprawy warunków siedliskowych zwierząt dziko żyjących. Akcje zadrzewiania czy innych form ochrony gruntów rolnych będą bezpośrednio wpływały na zmniejszenie erozji gleb i poprawę wydajności upraw. Chcemy też doskonalić metody zapobiegania szkodom w uprawach. Tutaj liczymy na ścisłą współpracę z rolnikami, którzy będą głównymi beneficjentami naszych działań. Ważnym elementem naszej strategii to edukacja i transparentność. Musimy działać na rzecz poprawy wizerunku łowiectwa poprzez
otwartą komunikację i regularne informowanie społeczeństwa o naszych działaniach i osiągnięciach. Równocześnie musimy zapewnić, że to, co robimy, pozostaje w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju, ma realny wpływ na ochronę środowiska i jest wymiernym wkładem w gospodarkę. Pamiętajmy, że kwestia szacowania szkód łowieckich
i wypłaty odszkodowań jest zadaniem PZŁ, które realizuje z własnych środków w imieniu Skarbu Państwa. Tak więc efektywna współpraca z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, organizacjami rolniczymi i rolnikami leżą w naszym wspólnym interesie. Jestem przekonany,
że współpracę tę będziemy pogłębiać.
Dziękuję za tę interesującą rozmowę, panie łowczy. Życzę powodzenia w realizacji celów
strategii i mam nadzieję, że przyniesie ona pozytywne zmiany dla łowiectwa w Polsce.
Dziękuję. Cieszę się, że mogłem przedstawić nasze plany i cele. Wierzę, że wspólnie uda nam się osiągnąć nasze zamierzenia i poprawić wizerunek łowiectwa w Polsce. Nasza strategia jest
kompleksowym planem, który łączy nowoczesne podejście do ochrony środowiska z poszanowaniem tradycji łowieckich. Jestem przekonany, że dzięki determinacji, innowacjom oraz otwartości na współpracę z różnymi interesariuszami zrealizujemy nasze cele i przyczynimy się do lepszej harmonii między łowiectwem a ochroną przyrody.
30 stycznia 2024 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska powołało Eugeniusza Tomasza Grzeszczaka na funkcję Łowczego Krajowego. Nowy Łowczy Krajowy jest myśliwym i członkiem Polskiego Związku Łowieckiego, do którego wstąpił po uzyskaniu uprawnień podstawowych oraz selekcjonerskich w 1997 r. Związany jest z KŁ nr 16 „Gęgawa” w Zagórowie oraz KŁ nr 101 „Bura Chata” w Czerniejewie, którego jest delegatem na Zjazd Okręgowy. Eugeniusz Grzeszczak jest absolwentem Akademii Rolniczej w Poznaniu, Wydziału Rolniczego a także Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydziału
Prawa i Administracji, kierunku Zarządzanie i Marketing, ukończył także studia podyplomowe na Studium Prawno Samorządowym w Polskiej Akademii Nauk, Instytucie Nauk Prawnych w Warszawie. Łowczy Krajowy był Senatorem II i III kadencji (1991-1997), Starostą Powiatu Słupeckiego (1998-2001, 2002-2005), Wicemarszałkiem Województwa Wielkopolskiego (2001-2002), Posłem na Sejm RP V, VI i VII kadencji (2005-2015), Członek Zespołu Parlamentu do Spraw Klimatu i Tradycji Łowiectwa, w latach 2007-2011 Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz w latach 2011-2015 Wicemarszałek Sejmu RP VII kadencji. Od 2016 pełni funkcję Wiceprezesa Zarządu Funduszu Rozwoju i Promocji Województwa Wielkopolskiego Spółka Akcyjna. Łowczy Krajowy działa także od wielu lat w strukturach Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP. Pełni w nim funkcję Wiceprezesa Zarządu Głównego oraz Prezesa Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Województwa Wielkopolskiego. Eugeniusz Grzeszczak pochodzi z rodziny o wielopokoleniowej tradycji łowieckiej, jego pasją jest także historia oraz jeździectwo. Jest żonaty i ma dwoje dzieci.