Na to miano zasłużył nie tylko jako polityk, parlamentarzysta, ale też jako poeta, malarz, grafik i chłopoman.
Pokochał lud, choć nie pochodził z rodziny chłopskiej, lecz ziemiańskiej. Urodzony 1 stycznia 1862 r. w Harkowej w powiecie Nowy Targ, wykształcony filolog klasyczny, po studiach w Krakowie, Wiedniu, Monachium, Paryżu i Rzymie poświęcił się głównie malarstwu i poezji.
Był autorem wielu cennych obrazów o tematyce ludowej – obecnie będących w posiadaniu Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego. Jednym z czołowych przedstawicieli „Młodej Polski”. Był autorem kilku tomików poezji. Na szczególną uwagę zasługuje wydana w 1916 r. przez Włodzimierza Tetmajera „powieść chłopska” pt. „Racławice”, która miała stanowić replikę „szlacheckiego” „Pana Tadeusz”. Dokonał także szeregu przekładów z literatury starożytnej.
Jego twórczość pozostała pod wpływem modnej wówczas „Chłopomani”. Sensacją w życiu artystycznym ówczesnej Galicji stało się jego małżeństwo z Anną Mikołajczykówną, córką chłopa z Bronowic, zamieszkali w drewnianym, krytym strzechą domu. Ślub odbył się w sierpniu 1890 r. Poeta Lucjan Rydel, który był częstym gościem w Bronowicach u Tetmajera, wybrał za żonę siostrę Anny Tetmajerowej, Jadwigę Mikołajczykównę.
Za Tetmajerem poszli inni twórcy nie przejmując się tym, że inni wytykali ich palcem, okładali towarzyską anatemą. Małżeństwa artystów z wiejskimi dziewczętami uważano za mezalians. Od Włodzimierza Tetmajera odwróciła się ziemiańska rodzina, wielu czcigodnych i najjaśniejszych.
Włodzimierz Tetmajer stał się pierwowzorem postaci gospodarza w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego. Poeta przeżył na wsi 33 lata. W Bronowicach wybudował swój dom, tu założył gospodarstwo, tu wychował swoje dzieci. Włączył się w życie codzienne Bronowic. Założył w nich straż pożarną, co było na owe czasy ewenementem. W swoim domu spotykał się z sąsiadami na rozmowach o Polsce, o jej przeszłości i kształcie przyszłości. Malował, tworzył, prowadził badania nad kulturą duchową i materialną Bronowic i najbliższych okolic. W 1898 r. ogłosił rozprawę pt. „Gody i godne święta, czyli okres świąt Bożego Narodzenia w Krakowskiem”. Ośmieszani od stu lat chłopomani małopolscy z Włodzierzem Tetmajerem pozostali wierni swoim ideałom do końca swych dni. Chwała im za to, ponieważ chłopomania nie była zagadnieniem mody. Był to refleks zjawiska szerszego, sprawy unarodowienia chłopów, ich wejścia – jako pełnoprawnych obywateli – w krąg życia politycznego, gospodarczego i kulturalnego. Pobyt Włodzimierza Tetmajera w Bronowicach był okresem najbardziej twórczym w jego życiu.
Talent i aktywność artystyczna Włodzimierza Tetmajera i innych wybitnych artystów rozkwitła podczas obchodów 100 rocznicy Insurekcji Kościuszkowskiej. Centralne uroczystości rocznicowe w 1894 r. odbyły się w Galicji. Ich głównym akcent stanowiła Powszechna Wystawa Krajowa we Lwowie. Była ona próbą obliczenia się ekonomicznego i kulturalnego jednej z dzielnic polskich. Stwarzała ona też znakomitą okazję do zaprezentowania narodowi.
Głównym eksponatem wystawy była przygotowana wielkim nakładem sił i środków „Panorama Racławicka”. Było to dzieło znanych malarzy Jana Styki, Wojciecha Kossaka, Teodora Axentowicza, Włodzimierza Tetmajera czy Wincentego Wodzinowskiego…