Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego i Muzeum Niepodległości zorganizowały konferencję naukową pt. 95. rocznica ZMW RP „Wici”, która odbyła się w dniach 29–30 czerwca 2023r.
29 czerwca w siedzibie Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego (al. Wilanowska 204)
dokonano otwarcia konferencji (dr Janusz Gmitruk, dyrektor Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego i dr Tadeusz Skoczek, dyrektor Muzeum Niepodległości). Wygłoszono również szereg ważnych referatów.
Dr Janusz Gmitruk (MHPRL): Rola dziejowa Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”, dr hab. Arkadiusz Indraszczyk (UPH, MHPRL): Założenia ideologiczne ZMW RP „Wici (czerwiec 1928), prof. dr hab. Andrzej Lech (UŁ): Agraryzm wiciowy, dr hab. Marcin Wichmanowski (UMCS): Młodzież w myśli politycznej PSL „Piast”, dr Mateusz Ratyński (MHPRL): Relacje między Stronnictwem Ludowym a ZMW RP „Wici” w okresie II RP, dr Mirosława Bednarzak-Libera (MHPRL): Koncepcja uniwersytetów ludowych Ignacego Solarza, prof. dr hab. Kazimierz Przybysz (UW, ALK): Wiciarze w okresie II wojny światowej, dr Iwona Błaszczak (SGGW): Historia uniwersytetów ludowych.
W dalszej części wydarzenia zebrani wysłuchali koncertu muzyki ludowej.
Grała Kapela Ludowa Zespołu Artystycznego „PROMNI” im. Zofii Solarzowej z SGGW pod kierownictwem Radosława Puszyło. Po konferencji odbyło się spotkanie działaczy Mazowieckiego Związku Młodzieży Wiejskiej.
30 czerwca w siedzibie Muzeum Niepodległości(al. Solidarności 62) kontynuowano Konferencję i zaprezentowano kolejne istotne referaty. Dr Agnieszka Zięba-Dąbrowska (MHPRL): Przyjaciele i współpracownicy ZMW RP „Wici” w okresie II RP, prof. dr hab. Romuald Turkowski (UW, MHPRL): ZMW „Wici” po wojnie (1945–1948), dr hab. Arkadiusz Indraszczyk (UPH, MHPRL): „Wici” na emigracji, dr Tadeusz Skoczek (MN): Próba odrodzenia „Wici” na ziemi krakowskiej po 1956 roku, dr Marian Zalewski (ZG ZOSP RP): Akademickie „Wici” Zarządu Krajowego ZMW, mgr Adam Nowak: Jesteśmy spadkobiercami Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”, mgr Anna Przybylska (ZHRL): ZMW RP „Wici” w zbiorach Zakładu Historii Ruchu Ludowego, mgr Radosław Baka, mgr Emilia Kwiatkowska: ZMW RP „Wici” w zbiorach Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
Zasłużeni działacze Konwentu ZMW zostali uhonorowani odznaczeniem im. Ignacego Solarza oraz odznaczeniem „Za zasługi dla ZMW”. Odznaczenia w imieniu Zarządu Krajowego ZMW wręczyli Adam Nowak prezes ZK ZMW oraz Patrycja Zęgota prezes ZW ZMW Mazowsze. Nowe pokolenie ZMW reprezentowali na tym wydarzeniu: Nina Sapa ZMW Małopolska, Patrycja Zęgota ZMW Mazowsze, Tomasz Niedziałek Świętokrzyskie ZMW, Kamil Pawłowski oraz Patrycja Mikołajczyk ZMW Powiatu Pajęczańskiego, Agnieszka Jekiełek – Krajowa Rada Akademicka, Kajetan Bernat – Rada Krajowa ZMW.
95 lat temu…
95 lat temu, 29 czerwca 1928 r. walny Zjazd Delegatów Kół Młodzieży Wiejskiej powołał Związek Młodzieży Wiejskiej Rzeczypospolitej Polskiej. „IX Walny Zjazd delegatów kół młodzieży stwierdza, że jedynie przekształcenie dotychczasowego Centralnego Związku Młodzieży Wiejskiej (CZMW) na Związek Młodzieży Wiejskiej Rzeczypospolitej Polskiej z własnym statutem i osobowością prawną daje należyte podstawy dla zorganizowania młodzieży wiejskiej ze wszystkich dzielnic Rzeczypospolitej oraz dla harmonijnej współpracy z organizacjami rolniczymi” – pisano w „Wiciach”, organie prasowym Związku. Program społeczno-gospodarczy uznawał kierowniczą rolę Stronnictwa Ludowego w ruchu ludowym.
Na pierwszym plenarnym posiedzeniu Zarządu Głównego wybrano Prezydium: przewodniczącym został Zygmunt Zaleski, wiceprzewodniczącymi: Adam Bień i Franciszek Wójcicki, sekretarzem Józef Fabijański.
Należy dodać, że bezpośrednim impulsem do stworzenia „Wici” były próby podporządkowania sobie CZMW przez władze sanacyjne, na co nie było zgody większości działaczy. Część, która pozostała w starych strukturach działała jako organizacja sanacyjna pod nazwą CZMW „Siew”, aktywna wśród młodzieży wielskiej.