Jubileusz 120 – lecia Polskiego Stronnictwa Ludowego

Wśród wielu ważnych i wielkich dni ludowców, 27 lutego zasługuje na szczególną uwagę. W tym dniu równo 120 lat temu, 27 lutego 1903 r. na Radzie Naczelnej SL w Rzeszowie doszło do zmiany nazwy na Polskie Stronnictwo Ludowe.

W długiej i bogatej działalności ruchu ludowego jest wiele dat symbolizujących dni walki i chwały, które przywołujemy obecnie aby kierujące ruchem ludowym – Polskie Stronnictwo Ludowe – może się nimi szczycić. Są one jak przysłowiowe srebra rodowe w tradycji, których ludowcy nigdy się nie wyzbyli chociaż stronnictwa ludowe w przeszłości często spychane były ze sceny politycznej i przeżywały trudności ekonomiczne.

Były takie czasy, kiedy wystarczyło tylko oddać część tożsamości, podporządkować się innym opcją politycznym aby opływać w dostatku i zaszczytach. Nie wybierano tej opcji. Bo właśnie tradycja, konieczność kontynuowania misji ruchu ludowego, którym była walka o niezależny byt narodowy i realizację idei sprawiedliwości społecznej była czynnikiem mobilizacyjnym do pracy i walki o lepsze jutro, a nie drogą wasalizacji i uległości. Wśród wielu ważnych i wielkich dni ludowców, 27 lutego zasługuje na szczególną uwagę.

Już 120 lat temu PSL stało się czołową siłą polityczną w Galicji

W tym dniu równo 120 lat temu, 27 lutego 1903 r. na Radzie Naczelnej SL w Rzeszowie doszło do zmiany nazwy na Polskie Stronnictwo Ludowe.

Wydarzenie to tak relacjonowano w „Przyjacielu Ludu” organie ruchu ludowego. W sprawozdaniu ze zjazdu w Rzeszowie pisano „Dzień 27 lutego 1903 będzie pamiętnym w dziejach naszego Polskiego Stronnictwa Ludowego. W dniu tym, w Rzeszowie, na zgromadzenie Rady Naczelnej i Mężów zaufania, których się zjechało ogółem około dwustu, z 38 powiatów, przyjęto zarys programu stronnictwa w nowej stylizacji. Program ten wydrukujemy dosłownie w „Przyjacielu”, a oprócz tego wydamy go w osobnej książce aby każdy ludowiec mógł go dokładnie poznać i uzbroić się do walki z przeciwnikami. Jesteśmy głęboko przekonani, że na podstawie tak ustylizowanego programu walka pójdzie żwawiej i łatwiej, a przeciwnicy nasi będą mieli twardy orzech do zgryzienia, zanim wynajdą dziurę na całem” […]

Następnie po krótkim uzasadnieniu odczytał p. Bolesław Wysłołuch zarys programu ogólnego, a dr. Szczepan Mikołajewski szczegółowy program Polskiego Stronnictwa Ludowego. Część ogólną, opracowaną przez p. Wysłoucha, przyjęto bez dyskusji, nad szczegółową częścią trwała dyskusja parę godzin. Obie części przyjęto wśród oklasków”.

Choć ludowcy przywiązani byli do nazwy Stronnictwo Ludowe – pierwszej chłopskiej partii politycznej ustanowionej 28 lipca 1895 r., to zmiana nazwy była widomym świadectwem przemian w ideologii ludowców galicyjskich. W programie uchwalonym 27 lutego 1903 r. pisano: „Polskie Stronnictwo Ludowe dąży do narodowego, politycznego, ekonomicznego i cywilizacyjnego podniesienia ludu i nie spocznie w walce aż zniknie na ziemi naszej, jak ona długa i szeroka, polityczna i wszelka niesprawiedliwość społeczna.”

Ludowcy zainicjowali proces – który konsekwentnie jest realizowany – kształtowania świadomości narodowej i historycznej na wsi, uobywatelniania chłopów, przekonania ich, że są potrzebni Polsce i że bez nich nie może istnieć.

Już 120 lat temu PSL stało się czołową siłą polityczną w Galicji. Jako partia koalicyjna – współrządziła krajem, miała liczną reprezentację poselską. W Sejmie Krajowym we Lwowie w wiedeńskiej Radzie Państwa.

Mimo podziałów jakie nastąpiły w galicyjskim ruchu ludowym przed wybuchem I wojny światowej byli oni jedną z głównych sił niepodległościowych a Wincenty Witos 28 października 1918 r. został pierwszym premierem rządu dzielnicowego – przewodniczącym Polskiej Komisji Likwidacyjnej.

 


Zamów prenumeratę: zielonysztandar.com.pl/prenumerata
Cały tekst dostępny w wersji papierowej tygodnika Zielony Sztandar lub na platformach sprzedaży online



Podobne artykuły