Weronika Wąsik (1898-1944)
Podczas II wojny światowej na terenach południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej organizowano samoobronę przeciwko eksterminacji ludności polskiej – mordom, wyniszczaniu Polaków, paleniu wsi przez OUN (Organizację Ukraińskich Nacjonalistów), UPA (Ukraińską Powstańczą Armię) i jednostki dywizji SS Galizien. Sprawcami tych odrażających zbrodni byli nacjonaliści ukraińscy, ślepo wierzący, że za swe gorliwe niszczenie polskości w służbie hitlerowskich władz, wynagrodzeni zostaną ową mityczną i narodową „Samostijną Ukrainą” (Ukrainą tylko dla Ukraińców).
O godność i przetrwanie
W obronie ludności, która po ustąpieniu władz radzieckich znalazła się pod okupacją niemiecką stanął konspiracyjny ruch ludowy. W połowie 1942 r. władze wojewódzkie SL „Roch” powierzyły Janowi Nowakowi organizowanie Batalionów Chłopskich w Okręgu IX BCh, który obejmował byłe województwa: lwowskie, tarnopolskie i stanisławowskie. Walka w obronie ludności polskiej w Małopolsce Wschodniej to najbardziej krwawa karta z dziejów walk BCh. Nie była to walka z narodem ukraińskim, lecz faszyzmem i nacjonalizmem ukraińskim.
Duże zasługi w organizowaniu placówek i oddziałów BCh do walki z Niemcami i banderowcami w obwodzie buczackim położyła działaczka ludowa Weronika Wąsik.
Zenon Kaczyński
Zakład Historii Ruchu Ludowego Fundacji Rozwoju
Cały tekst dostępny w wersji papierowej tygodnika Zielony Sztandar
Zamów prenumeratę: http://zielonysztandar.com.pl/prenumerata/