9 sierpnia 2015 roku w Krakowie w wieku 90 lat zmarł kpt dr Dionizy Smyk, żołnierz Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej, przewodniczący Małopolskiej Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych. Był również członkiem Rady Muzeum Armii Krajowej.
Żołnierzem Batalionów Chłopskich został w 1940 r. na rodzinnej Zamojszczyźnie. Walczył w oddziale „Wichra”. Bechowcy toczyli walki m.in. z oddziałami niemieckimi wysiedlającymi z Zamojszczyzny ludność polską.
– Po akcji scaleniowej, weszliśmy w skład Armii Krajowej – wspominał D. Smyk w jednym z wywiadów.
W 1947 r. tropiony przez komunistyczną bezpiekę podchorąży BCh/AK Dionizy Smyk wyjechał do Krakowa. Po przybyciu do Krakowa 1947 r. spotykał się i przyjaźnił z prof. Pigoniem, rektorem UJ Leonem Marchlewskim, żołnierzem BCh i późniejszym prezesem ZW ZSL Władysławem Cabajem, prof. Władysławem Szaferem, pisarzem – Julianem Kawalcem i prof. Marianem Koniecznym.
W Krakowie ukończył studia biologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, a później po doktoracie, pracował naukowo.
Od 1999 r. do śmierci był przewodniczącym krakowskiego oddziału Ogólnopolskiego Związku Żołnierzy Batalionów Chłopskich.
Ze swoim żołnierzami bywał rokrocznie, w kwietniu, w rocznicę śmierci płk. Narcyza Wiatra ps. „Zawojna”, dowódcy VI Okręgu BCh, pod pomnikiem na krakowskich Plantach, w miejscu, gdzie 21 kwietnia 1945 r. dwóch funkcjonariuszy UB zastrzeliło „Zawojnę”.
Brał udział w organizowaniu obchodów patriotycznych i niepodległościowych w Małopolsce. Współpracował z licznymi organizacjami i instytucjami. Zawsze podczas wykładów, przemówień, prac i artykułów wpajał wartości patriotyczne. Znany był z troski o potrzebujących kombatantów, bliskie mu były problemy lecznictwa weteranów i inwalidów wojennych. Pomagał w uzyskaniu pomocy socjalnej dla potrzebujących, podejmował starania o nagradzanie zasłużonych żołnierzy poprzez występowanie i opiniowanie wniosków o odznaczenia i awanse.
Był człowiekiem wielkiego serca, przyjacielem Muzeum Armii Krajowej w Krakowie, często brał udział w uroczystościach, spotkaniach, odczytach i prelekcjach organizowanych przez tę placówkę – napisała we wspomnieniu Małgorzata Koszarek z krakowskiego Muzeum AK.
Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Partyzanckim, Medalem Zwycięstwa i Wolności, Krzyżem Batalionów Chłopskich, Odznaką i Patentem Weterana Walk o Niepodległość.
Pogrzeb Dionizego Smyka poprzedzony Mszą Św. Odbył się w Kaplicy Cmentarza Rakowickiego 17 sierpnia 2015 r. Spoczął w Alei Zasłużonych.
W uroczystościach pogrzebowych przedstawicieli rządu reprezentował minister Władysław Kosiniak – Kamysz, władze województwa małopolskiego – marszałek Wojciech Kozak, ludowców – Andrzej Kosiniak-Kamysz, prezes ZW PSL.
Żegnający Zmarłego przyjaciele i kombatanci wspominali niezwykłą osobowość dr Dionizego Smyka. Wspominali Człowieka zawsze uśmiechniętego i serdecznego, pełnego życzliwości dla bliźniego, który nigdy nie przechodził obojętnie obok osoby potrzebującej. Zawsze miał czas i sposobność ku temu, żeby rozmawiać, działać. Budował pomniki, nie tylko z marmuru ale również te żywe. Podkreślano jego doskonałe podejście do młodzieży.
Wysoko oceniano Jego pracę na rzecz kombatantów i osób represjonowanych, załatwianie dla nich sanatoriów i pomoc w dostaniu się do lekarza. W czasie ceremonii wręczono przyznany 1 sierpnia br. Medal Obrońcy Ojczyzny 1939-1945 oraz pośmiertnie – Złoty Krzyż Małopolski. W ostatniej drodze kpt. Dionizego Smyka uczestniczyła również delegacja Muzeum AK oraz Kompania Honorowa i liczne poczty sztandarowe.
Podczas uroczystości pogrzebowych zabrał głos Bolesław Stefan, członek OZŻBCh woj. krakowskiego :
„Z żalem i bólem w sercu w imieniu Zarządu Głównego Ogólnopolskiego Związku Żołnierzy Batalionów Chłopskich oraz Ogólnopolskiego Związku Żołnierzy Batalionów Chłopskich województwa krakowskiego żegnamy dziś Przyjaciela, Ojca, Patriotę, Kapitana Doktora Dionizego Smyka ps. Pantera , Wigocki .
Umiał kolega dr Dionizy Smyk przekazywać nam ideę ruchu ludowego.
Urodził się 10 stycznia 1925 r. na Zamojszczyźnie – Krasne w rodzinie chłopskiej i bardzo patriotycznej. Miał dobre wzory – Matka Smyk Petronela ps.” Gospodyni” ur. 19.10.1900 r. we wsi Mchy, pow. Krasnostawski należała do POW 1917-1919, od marca 1942r. członkini BCh. Następnie Ludowy Związek Kobiet – Zielony Krzyż w placówce Krasny obwód Zamość. Zorganizowała kurs sanitarny we własnym domu dla sanitariuszek Zielonego Krzyża.
Siostra – Sobańska Bogumiła ps. Fryga, z domu Smyk ur. 15.08.1928r we wsi Krasne, pow. Zamojski, członkini Ludowego Związku Kobiet od marca 1940r. potem Zielony Krzyż w placówce Krasne w drużynie sanitarnej Genowefy Dominy Rajtar. Pełniła obowiązki łącznika i sanitariuszki tamtejszej placówki, którą dowodził „Liść” Michał Mazurek.
Dionizy Smyk w 1940r. został żołnierzem Batalionów Chłopskich. Tu trzeba wymienić m.in. udział w wielu walkach i bitwach : Huszczka Duża i Mała, Hrubieszów, Borowina, Kolonia Stary Zamość.
Był Dionizy Smyk członkiem WiN (1945 -1947) i ZMW Wici 1945 -1948.
W 1947 r. tropiony przez UB podchorąży Batalionów Chłopskich znalazł się w Krakowie.
Był wieloletnim Prezesem Oddziału Wojewódzkiego Ogólnopolskiego Związku Batalionów Chłopskich w Krakowie, od 2003 r. pełnił funkcję przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych. Ponadto był członkiem Rady Muzeum AK oraz wszedł w skład 25 – osobowego gremium Krakowskiej Rady Seniorów przy Prezydencie Krakowa.
Czytaj więcej na e-wydaniu zielonego sztandaru:http://wydawnictwoludowe.embuk.pl/pub/zielony-sztandar-zielony-sztandar-30-wrzesnia-6-pazdziernika-2015-r