Rozmowa ze Zdzisławem Kupczykiem, prezesem Zarządu Banku BPS

• Okres suszy to trudny czas dla producentów rolnych. Banki spółdzielcze zawsze uchodziły za te, które są najbliżej rolnika i często wspierały rolników niskoprocentowymi kredytami. Czy i tym razem rolnicy będą mogli liczyć na banki spółdzielcze?

– Rolnicy zawsze mieli i będą mieć w bankach spółdzielczych sprawdzonych partnerów. Banki spółdzielcze nie opuszczą klientów, zwłaszcza, gdy przeżywają trudniejsze chwile. Przypomnę, że 25 marca Bank BPS w imieniu zrzeszonych banków spółdzielczych zawarł umowę z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, na mocy której nasze zrzeszenie jest uprawnione do udzielania kredytów preferencyjnych dla rolników. Obok tych kredytów będą też udzielane kredyty mające na celu zminimalizowanie skutków niekorzystnych zdarzeń klimatycznych, które dotknęły rolnictwo. Są to tzw. kredyty klęskowe. Oczywiście, że są tam pewne procedury, określone wymogi do wykonania, by po takie kredyty sięgnąć, ale musimy pamiętać, że są to niezwykle korzystne rozwiązania dla rolników.

• Dlaczego jednak tylko 8 banków podpisało umowę z ARiMR, by oferować rolnikom kredyty preferencyjne? Czy dlatego, że kredyty preferencyjne przynoszą bankom mniejsze zyski?

– To rzeczywiście kredyty niekoniecznie z dobrą marżą. Nie możemy jednak zapominać o zasadach spółdzielczości jasno mówiących, że nie zawsze zysk musi być na pierwszym miejscu. Nasz bank, który zawsze współpracował z rolnikami, uważa że jest wiele innych powodów, by te kredyty udzielać.

• Jednak władze drugiego zrzeszenia banków spółdzielczych, a mianowicie Spółdzielczej Grupy Bankowej nie zdecydowały się na podpisanie umowy z ARiMR.

– O to trzeba pytać władz zrzeszenia SGB.

• Przed nami nowa perspektywa unijna. Czy BPS jest przygotowany, by udzielać kredytów pod inwestycje z dofinansowaniem unijnym?

– Dla nas i dla całej gospodarki perspektywa 2014-2020 niesie zupełnie nowe możliwości. Największe środki Polska otrzyma w zakresie infrastruktury drogowej, ale największy wzrost w puli dotychczasowych środków odnotowujemy w sferze innowacji i nowych technologii. Miejscem dla innowacyjnych działań niekoniecznie musi być duże miasto, czy wielka aglomeracja. Doskonale nadają się również do takich działań szeroko rozumiane obszary wiejskie. Jesteśmy przygotowani, by współfinansować ciekawe pomysły.

• W czerwcu parlament uchwalił ustawę o zmianie ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych. 20 lipca podpisał ją prezydent RP. Jak pan ocenia ten dokument?

– To dla nas taka „konstytucja”. Na jej zmianę wpłynęła sytuacja w otoczeniu zewnętrznym. Musimy pamiętać, że Polska jest członkiem Unii Europejskiej, która ostatnio wiele zmieniła w regulacjach dotyczących funkcjonowania bankowości. Przede wszystkim chodzi o dyrektywę CRD IV. To był też dobry moment na dopracowanie pewnych rozwiązań na gruncie polskim. Stąd oceniam te zmiany pozytywnie.

• Ale o co przede wszystkim chodzi w tych zmianach?

– O bezpieczeństwo funkcjonowania całego sektora – chodzi przede wszystkim o dwa elementy: zapewnienie płynności i wypłacalności uczestnikom tego systemu. To zaś przekłada się na ochronę środków zgromadzonych w danej instytucji finansowej.

• W jaki sposób to osiągnąć?

– Nowe przepisy dają dwie możliwości funkcjonowania zrzeszeń banków spółdzielczych: instytucjonalny system ochrony (IPS) i zrzeszenie zintegrowane. Oczywiście pozostała możliwość samodzielnego funkcjonowania w oparciu o dotychczasowe przepisy. Taką decyzję może podjąć bank, który spełni szereg wymogów, posiada kapitał większy niż 5 mln euro i uzyska zgodę Komisji Nadzoru Finansowego. Wiele banków spółdzielczych nie ma takich możliwości lub uważa, że lepiej funkcjonować jest w zrzeszeniu. Nasze zrzeszenie podąża w kierunku budowy systemu IPS. Ten system jest dosyć surowy, wymusza wprowadzenie rozwiązań zero-jedynkowych, które nie pozostawiają miejsca na niedomówienia. W dłuższej perspektywie przekłada się to jednak na wiele korzyści. Istotną kwestią jest jeszcze to, kto będzie sprawował nadzór nad systemem IPS. Ustawodawca daje dwie możliwości: zorganizowania odpowiednich struktur wewnątrz banku zrzeszającego lub powołania odrębnej osoby prawnej, która będzie świadczyła usługę zarządzania tym systemem.

• Czy taką rolę będzie pełniła niedawno utworzona Spółdzielnia Systemu Ochrony Zrzeszenia?

– Dokładnie. Musiał powstać podmiot, który zapoczątkuje proces zrzeszania się banków na nowych zasadach. Powstała więc grupa inicjatywna 22 banków, które zadeklarowały organizację tego przedsięwzięcia. Kiedy inne banki przystąpią do tej spółdzielni, wyłonią swoich przedstawicieli, którzy będą pełnić funkcję zarządzającą dla tego systemu. Zaznaczam, że nie wiąże się to z pensją, ani dodatkowymi przywilejami. Oczywiście udział w systemie jest dobrowolny. Każdy bank decyduje za siebie, mamy tutaj do czynienia z samorządnością. W mojej ocenie, IPS to rozwiązanie, które dobrze odpowiada na dzisiejsze zagrożenia, ale także i na to, co może pojawić się w przyszłości. Banki spółdzielcze muszą mieć świadomość, że to swoisty bufor finansowy, który uchroni je przed ewentualnymi zmianami losu, jakie mogą wystąpić w przyszłości. Stosowne decyzje w tej sprawie będą zapadały pod koniec września. W tej chwili 301 banków spółdzielczych popiera drogę zapewnienia bezpieczeństwa, którą obraliśmy. Mamy świadomość, że zmiany i wymogi, które proponujemy, będą wymagały pewnych modyfikacji. Obecne rozwiązania nie są sztywne.

• Przekonywanie banków spółdzielczych do nowych wyrzeczeń, kolejnego „zaciskania pasa” chyba nie należy do rzeczy najłatwiejszych – nie zapominajmy bowiem o realizacji planu naprawczego w Banku BPS.

– Stawianie sprawy tak jasno nie budzi entuzjazmu. Trudno się spodziewać, by „zaciskanie pasa” budziło entuzjazm. Jednak wszyscy musimy rozumieć, że Zarząd BPS w pojedynkę nie jest w stanie skutecznie zrealizować planu naprawczego. Zdaję sobie sprawę, że banki spółdzielcze poniosły już szereg wyrzeczeń na rzecz budowy Banku BPS. Nie mieliśmy wpływu na to, co się stało. Na skutek wcześniejszych zdarzeń, pewne…

Czytaj więcej na e-wydaniu zielonego sztandaru:http://wydawnictwoludowe.embuk.pl/pub/zielony-sztandar-zielony-sztandar-16-22-wrzesnia