Średnia cena gruntów rolnych sprzedanych przez ANR w II kwartale 2015 r. wyniosła 29 986 zł za 1 ha i była wyższa o 1589 zł, czyli o 5,6% od uzyskanej w I kwartale 2015 r. Cenę za I kwartał określono na podstawie prawie 3,2 tys. zawartych umów sprzedaży i sprzedanych prawie 23 tys. ha.

Najwyższe średnie ceny za 1 ha, w II kwartale 2015 r., uzyskano w województwach: kujawsko-pomorskim, opolskim, wielkopolskim i dolnośląskim, a najniższe w woj. lubelskim, podlaskim i świętokrzyskim. Szczególnie wysokie ceny odnotowano tam, gdzie widoczny jest tzw. głód ziemi, m.in. w dwóch województwach: kujawsko-pomorskim i opolskim – cena za 1 ha wyniosła ponad 40 tys. zł.

Najwyższe średnie ceny uzyskiwano w grupie obszarowej dla nieruchomości o powierzchni 100–300 ha – 35,6 tys. zł/ha, a najniższe w grupie obszarowej 1–10 ha – 24 tys. zł/1ha. Natomiast najwięcej transakcji zawarto na grunty do 1 ha – ponad 1400, najmniej dla powierzchni powyżej 300 ha – 6. W siedmiu województwach – lubelskim, łódzkim, małopolskim, mazowieckim, podlaskim, śląskim i świętokrzyskim nie było żadnych transakcji na powierzchnię powyżej 100 ha. Średnia powierzchnia sprzedanych nieruchomości przypadająca na 1 umowę wyniosła 7,2 ha, w tym dla 4 województw: wielkopolskiego, dolnośląskiego, zachodniopomorskiego i kujawsko-pomorskiego – ukształtowała się powyżej 11 ha.

W 10 województwach średnia cena ziemi jest wciąż niższa niż średnia krajowa. Na wielkość średniej ceny wpływ ma deficyt ziemi oraz jej klasa.

Warto zaznaczyć, że ceny gruntów rolnych z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa są dużo niższe od cen gruntów sprzedawanych na rynku prywatnym (w obrocie międzysąsiedzkim), monitorowanym przez GUS. Średnia cena gruntów rolnych wg GUS w II kwartale 2015 roku wyniosła ponad 37,3 tys. zł za 1 ha i była wyższa od średniej ceny gruntów agencyjnych o ponad 7,3 tys. zł.

Polska ziemia rolna drożeje od początku przemian ustrojowych. W latach 90. na skutek złej koniunktury w rolnictwie nie było chętnych do zakupu ziemi. Agencja, aby zagospodarować Zasób, zmuszona była w ciągu 3 lat (lata 1993-95) wydzierżawić ponad 3 mln ha. Jeszcze w 1992 r. za 1 ha państwowych gruntów płacono średnio tylko 500 zł. Za to 10 lat później za 1 ha tych gruntów trzeba było zapłacić już 3,4 tys. zł. Ceny ziemi spadały jeszcze na przełomie wieków w latach 1999-2002. Od tego czasu mamy do czynienia tylko ze wzrostem cen gruntów rolnych. W 2003 r. ziemia kosztowała średnio 3,7 tys. zł/ha, a w 2014 r. już ok. 25,6 tys. zł za hektar.

Ceny nieruchomości rolnych szczególnie gwałtownie wzrosły po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, kiedy wszyscy jej użytkownicy zaczęli otrzymywać dopłaty bezpośrednie.

Obecnie wśród głównych czynników wzrostu cen ziemi rolnej wymienia się m.in.:

– wsparcie nabywania ziemi przez rolników na zasadach preferencyjnych tzn: z niskooprocentowanymi kredytami (2,76 % w skali roku) oraz rozkładaniem przez ANR ceny sprzedaży na raty;

– zmieniająca się podaż na rynku pierwotnym i systematycznie kurczący się Zasób Własności Rolnej Skarbu Państwa;

– zapowiedź wejścia w życie przepisów sprzyjających nabywaniu ziemi na powiększenie gospodarstw rodzinnych, wynikających z nowelizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego;

Czytaj więcej na e-wydaniu zielonego sztandaru:http://wydawnictwoludowe.embuk.pl/pub/zielony-sztandar-zielony-sztandar-23-29-wrzesnia