ŚWIĘTO CZYNU CHŁOPSKIEGO

Obchodzone corocznie 15 sierpnia Święto Czynu Chłopskiego to obok Święta Ludowego najważniejsza uroczystość w ruchu ludowym. Święto to zostało ustanowione uchwałą NKW Stronnictwa Ludowego 27 czerwca 1936 r.

Wybór tej daty na patriotyczne chłopskie manifestacje nie był przypadkowy. 15 sierpnia to uroczyście obchodzone przez mieszkańców wsi religijne święto Matki Boskiej Zielnej. W latach II Rzeczypospolitej to także Święto Żołnierza, usankcjonowane rozkazem nr 126 z 4 sierpnia 1923 r. ministra spraw wojskowych gen. broni Stanisława Szeptyckiego dla upamiętnienia walk w obronie ojczyzny w rocznicę bitwy warszawskiej w 1920 r.

Po śmierci Józefa Piłsudskiego 12 maja 1935 r. obóz sanacyjny sięgał do jego kultu. W świadomości historycznej polskiego społeczeństwa kształtowano obraz polskiej przeszłości przesadnie eksponujący jego postać i dokonania, dyskredytując innych polskich mężów stanu – w tym trzykrotnego premiera Wincentego Witosa. Zapominano, że w dramatycznych chwilach w 1920 r. o losach kraju zadecydował głównie chłopski żołnierz, że w regularnej milionowej armii polskiej około 70 proc. żołnierzy stanowili chłopi, że chłop – Wincenty Witos, premier Rządu Obrony Narodowej poderwał do walki i wysiłku cały naród. Na jego apel wieś nie pozostała obojętna, choć na nią właśnie spadł kluczowy ciężar prowadzenia wojny.

Główną przesłanką decyzji o ustanowieniu Święta Czynu Chłopskiego była chęć przypomnienia prawdy o roku 1920, o roli Witosa jako premiera Rządu Obrony Narodowej i masowym udziale chłopów w historycznym zwycięstwie w wojnie 1920 r.

Sanacja ograniczyła zakres praw i wolności obywatelskich. Nie ogłaszając jawnej dyktatury, wprowadzono autorytarny system rządów, eliminowano wpływy partii demokratycznych na społeczeństwo. Pozostające w opozycji Stronnictwo Ludowe walczyło o demokratyczny kształt Polski oraz godne w niej miejsce dla chłopów.

Kryzys gospodarczy lat 1928-1935 wyjątkowo silnie dotknął wieś. Chłopi biednieli, szerzyło się bezrobocie. Pauperyzacja dotykała każdego z gospodarstw. Wraz z ogólnym zubożeniem pogarszała się sytuacja w dziedzinie oświaty. Młode pokolenie nie miało perspektyw. W przerzucaniu ciężaru kryzysu na wieś uczestniczył również rząd poprzez swoją politykę społeczną i podatkową.

Czytaj więcej na e-wydaniu zielonego sztandaru:http://wydawnictwoludowe.embuk.pl/pub/zielony-sztandar-zielony-sztandar-19-25-sierpnia

 


Zamów prenumeratę: zielonysztandar.com.pl/prenumerata
Cały tekst dostępny w wersji papierowej tygodnika Zielony Sztandar lub na platformach sprzedaży online



Podobne artykuły