Nowatorskie rozwiązania i wynalazki – podstawowa treść innowacji – towarzyszą człowiekowi od początków ludzkości. Ale w ostatnim okresie coraz częściej mówi się o innowacjach. Wiele unijnych i krajowych programów i działań poświęca im sporo uwagi. Co dokładnie kryje się za tym określeniem i dlaczego obecnie stało się ono tak ważne?
Wedle ogólnie przyjmowanych definicji „innowacja” polega na wdrożeniu nowego lub znacząco ulepszonego produktu (wyrobu, usługi) lub nowego albo istotnie zmienionego procesu w technologii produkcji czy logistyce. Za innowację uznaje się także wdrożenie nowej metody organizacyjnej (np. z zastosowaniem telepracy) lub nowej metody marketingu (np. z wykorzystaniem badań konsumentów). Innowacje nie muszą być zupełną nowością dla rynku, ale winny być nowością w branży lub regionie albo przynajmniej dla przedsiębiorstwa (szczegółowe warunki, jakie musi spełniać projekt, by został uznany za innowacyjny i podlegający wsparciu są doprecyzowywane w poszczególnych programach).
„Innowacyjność” to rodzaj postawy, cechy lub wartości, która obecnie staje się tak ważna, że w wielu firmach może być uznawana za obowiązującą. Innowacyjność jako słowo ma obecnie duży potencjał pozytywnych skojarzeń i pojawia się groźba używania go jako pustego hasła, tak jak często używa się słowa nowoczesność.
Innowacyjne rozwiązania obecnie nie są zazwyczaj efektem pojedynczego działania, ale ciągłego procesu zachodzącego wewnątrz przedsiębiorstwa oraz na styku między praktyką a nauką, często na obszarach łączących różne specjalizacje. Jednym z kluczowych elementów aktywności innowacyjnej są prace badawczo-rozwojowe. Innowacja może być wynikiem własnej działalności badawczo-rozwojowej przedsiębiorstwa, zakupu patentu, maszyny lub urządzenia albo wynikiem współpracy z innymi podmiotami.
Szacuje się, że innowacje są źródłem ok. 2/3 wzrostu gospodarek wysoko rozwiniętych. Rosnącą rolę inwestowania w edukacje, naukę i badania służące rozwojowi innowacji dostrzegły kraje Unii Europejskiej w 2000 r., przyjmując strategię lizbońską. Miała ona pomóc UE stać się najbardziej konkurencyjną gospodarką świata. Z różnych przyczyn nie była to udana próba.
Ponowne, pogłębione podejście do tej kwestii ma miejsce 10 lat później. W przyjętej w 2010 r. strategii „Europa 2020” Unia Europejska określiła zasady inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. Europejska strategia innowacji, zawarta w dokumencie „Unia Innowacji”, wskazuje na konieczność inwestowania w badania, innowacje i przedsiębiorczość w każdym państwie członkowskim. Rola innowacji w okresie programowania 2014-2020 wzrasta. Uwydatnia się też ich międzysektorowy i międzynarodowy charakter. Komisja Europejska oczekuje od władz krajowych przygotowania strategii badawczych i innowacyjnych w celu wykorzystania funduszy w sposób bardziej efektywny. Narzędziem inicjatywy Unia Innowacji są strategie inteligentnych specjalizacji. Jest to nowa koncepcja mająca na celu identyfikację przewag konkurencyjnych regionów i ukierunkowania inwestycji przedsiębiorstw oraz prac badawczych i naukowych na obszary kluczowe dla rozwoju danego regionu. Na szczeblu krajowym wspieranie innowacyjności zostało opisane w przyjętych w 2006 r. Kierunkach zwiększania innowacyjności gospodarki na lata 2007-2013. Zaproponowane działania były wdrażane zwłaszcza poprzez Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka. Urzędy marszałkowskie opracowały regionalne strategie innowacji. Kluczowym dokumentem odnoszącym się do obecnego okresu jest Strategia Innowacyjności i Efektywności Gospodarki „Dynamiczna Polska 2020”. Głównym jej założeniem jest przygotowanie takich warunków funkcjonowania przedsiębiorstw oraz sektora nauki i administracji, które pozwolą zwiększyć konkurencyjność i innowacyjność gospodarki. Strategia zakłada niezbędne dostosowanie otoczenia…
Czytaj więcej na e-wydaniu zielonego sztandaru:http://wydawnictwoludowe.embuk.pl/pub/zielony-sztandar-zielony-sztandar-5-11-sierpnia