Rozmowa z Janem Burym, przewodniczącym Klubu Parlamentarnego PSL przewodniczącym Rady Programowej Forum Innowacji
• IV Forum Innowacji poświęcone było głównie kosmonautyce, lotnictwu i ekoinnowacjom. Co zadecydowało o wybraniu tej tematyki?
– Tematyka związana z kosmosem pojawiła się jeszcze podczas zeszłorocznego Forum Innowacji. Zapowiedział ją wówczas prof. Włodzimierz Lewandowski z Międzynarodowego Instytutu Miar i Wag w Sevres pod Paryżem, który na co dzień zajmuje się technikami satelitarnymi. A wiązało się to z planowanym przystąpieniem Polski do Europejskiej Agencji Kosmicznej, co nastąpiło pod koniec 2012 roku. To bardzo ważne wydarzenie. Dzięki temu zwiększył się dostęp polskich placówek naukowo-badawczych i przedsiębiorstw do kontraktów związanych z europejskim programem kosmicznym. Do tej pory część składki unijnej odprowadzanej przez Polskę była wykorzystywana na finansowanie programów kosmicznych, w których nie uczestniczyliśmy. Obecnie nie tylko możemy, ale wręcz musimy się w nie włączyć. W związku z tym, w połowie 2012 roku został opracowany, na zlecenie Ministerstwa Gospodarki „Program działań na rzecz rozwoju technologii kosmicznych i wykorzystania systemów satelitarnych w Polsce”. Jego zadaniem jest ukierunkowanie rozwoju polskiego sektora kosmicznego do roku 2020. Zakłada on przede wszystkim zwiększenie udziału w programach i projektach kosmicznych realizowanych przez Unię Europejską i Europejską Agencję Kosmiczną. Natomiast jeśli chodzi o drugi z tematów wiodących tegorocznego forum, to sektor kosmiczny siłą rzeczy opiera się właśnie o przemysł lotniczy, ponieważ to sektor lotniczy jest najlepiej przygotowany do rozszerzenia produkcji dla celów eksploracji kosmosu. Zresztą widać wzrost zainteresowania tą dziedziną w Polsce. Niedawno powstał Związek Pracodawców Sektora Kosmicznego, który prezentował się podczas Forum Innowacji. Jak więc widać przedsiębiorcy branży kosmicznej działają coraz aktywniej. Ekoinnowacje to był pomysł naszego partnera i współorganizatora Forum Innowacji – Instytutu Studiów Wschodnich. Był to również ciekawy blok tematyczny, obejmujący głównie tematy związane z ochroną środowiska naturalnego na co dzień.
• Jakie są korzyści z Forum dla miasta i regionu?
– W tym roku forum odbyło się już po raz czwarty i z roku na rok przyciąga ono coraz więcej uczestników. Liczba gości w tym roku przekroczyła 600, byli wśród nich przedstawiciele 12 krajów świata, wicepremier, ministrowie, prezesi największych firm. Niektórzy regularnie przyjeżdżają do Rzeszowa, na każde forum, bo już się do tego przyzwyczaili. Oprócz tego, że uczestniczą w obradach, dyskusjach panelowych, słuchają wykładów i prezentacji, to po prostu ze sobą rozmawiają. Widziałem w tym roku, jak środowisko związane z kosmonautyką się integruje, ludzie poznają się, wymieniają poglądy, rodzą się różne fajne pomysły. Dla miasta i regionu to ważny aspekt promocyjny, przyjeżdżają przedstawiciele świata nauki, biznesu, politycy. Każdy z nich wyjeżdża z dobrymi wrażeniami, które niesie dalej. W tym roku dopatrywaliśmy się w tematyce forum szczególnego znaczenia. Rozwój branży kosmicznej, to duża szansa dla przedsiębiorstw zrzeszonych w stowarzyszeniu „Dolina Lotnicza”, w większości zlokalizowanych na Podkarpaciu. Firmy „Doliny Lotniczej” – a jest ich z górą sto – dostarczają ponad 90 proc. produkcji w polskim przemyśle lotniczym. To ogromny potencjał, który ciągle się rozwija. W najbliższym czasie powstanie kilka tysięcy nowych miejsc pracy w tej branży. Wiemy też, że duże, zagraniczne koncerny sektora kosmicznego są zainteresowane inwestowaniem na Podkarpaciu.
• Co roku w Rzeszowie pojawia się gość specjalny Forum. Rok temu był nim prof. Ladislau Dowbor, brazylijski ekonomista polskiego pochodzenia, doradca byłego prezydenta Brazylii Luli da Silva. W tym roku do Rzeszowa przybył dr Scott Edward Parazynski, astronauta polskiego pochodzenia, specjalista medycyny kosmicznej. Jakie znaczenia dla Forum ma obecność takich osób?
– Gość specjalny zawsze podwyższa rangę forum, zwykle ma też ciekawy wykład. Staramy się, aby byli to ludzie z zagranicy, którzy są związani z Polską, wtedy ich obecność nabiera szczególnego znaczenia. Jest to istotne zwłaszcza dla ludzi młodych, uczniów, studentów, którzy niebawem rozpoczną budowanie swoich karier. W ten sposób widzą, że marzenia się spełniają, choć wymaga to sporo pracy. Dzięki gościom specjalnym Forum Innowacji częściej pojawia się też w mediach, bo ich sylwetki są atrakcyjne dla dziennikarzy. Na przykład w tym roku gazety poświęciły sporo miejsca Scottowi Parazynskiemu. Jego przodkowie pochodzili z Galicji, sam jest doświadczonym kosmonautą, a przy tym specjalistą wąskiej dziedziny, jaką jest medycyna kosmiczna. Przy tym, prywatnie, niesamowicie skromny i miły człowiek.
• Od II edycji Forum Innowacji imprezie towarzyszy Miasteczko Innowacji, otwarte dla wszystkich mieszkańców miasta. Czy ten pomysł sprawdza się?
– Miasteczko zawsze przyciąga tłumy dzieci i młodzieży, ale przychodzą też dorośli. Staramy się, aby tematycznie prezentacje na Miasteczku były związane z obradami forum. W tym roku też się to udało – dopisały zwłaszcza placówki naukowo-badawcze, jak Instytut Lotnictwa, Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych, czy wyższe uczelnie. Dużym zainteresowaniem cieszyła się także ekspozycja Bumaru, bo warto wspomnieć, że przemysł kosmiczny jest mocno powiązany z obronnością i wojskowością. Dlatego warto zastanowić sie nad utworzeniem w Rzeszowie stałego Miasteczka Innowacji, miejsca, gdzie dzieci na co dzień miałyby styczność z zaprezentowanymi w ciekawy sposób innowacyjnymi technologiami. To ważne, aby zachęcać młode pokolenie do zdobywania wiedzy inżynierskiej, bo nie zapominajmy, że ktoś ten przemysł kosmiczny musi w przyszłości budować.
• Jaka tematyka pojawi się na Forum za rok?
– Za rok „powrócimy z kosmosu na Ziemię”, a tematem wiodącym będzie turystyka i dziedziny z nią powiązane, jak hotelarstwo, czy agroturystyka. W 2014 roku forum zorganizujemy wspólnie z Ministerstwem Sportu i Turystyki, co na podsumowanie tegorocznego Forum Innowacji, zapowiadała wiceminister Katarzyna Sobierajska. Turystyka to ciekawa branża, która w dzisiejszych czasach również wymaga innowacyjnego podejścia. Dla mieszkańców Podkarpacia może być dochodową dziedziną gospodarki. A województwo podkarpackie dysponuje ogromnym bogactwem kulturowym. Warto go wykorzystywać w coraz większym zakresie.
Rozmawiał: Seweryn Pieniążek
Fot. Seweryn Pieniążek