19 czerwca w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie odbyło się spotkanie Zarządu i Rady Ekspertów Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych, w którym uczestniczyli rolnicy i producenci zbóż. Celem seminarium, finansowanego ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych, była analiza bieżącej sytuacji na rynku zbóż, określenie aktualnych problemów i wyzwań, jakie stoją przed branżą. Zboża są bowiem jednym z głównych kierunków produkcji rolniczej w Polsce.
Otwierając spotkanie, przewodniczący Rady Ekspertów profesor Edward Arseniuk podkreślił rolę Związku w reprezentowaniu interesów rolników. Podkreślił, że Rada Ekspertów, której członkami są przedstawiciele instytutów naukowych, organizacji branżowych powstała właśnie po to, by służyć swoją wiedzą i doświadczeniem, pomagać w rozwiązywaniu codziennych problemów rolników i producentów zbóż.
– W minionych latach podejmowaliśmy wiele działań na rzecz rolników i interwencji u władz państwowych, samorządowych, organizacji gospodarczych i firm pracujących na rzecz rolnictwa. Domagaliśmy się stabilizacji na rynku zbóż – powiedział Stanisław Kacperczyk, prezes Zarządu PZPRZ. Prezes zwrócił także uwagę na problemy z zagospodarowaniem zbóż w sytuacji nadprodukcji, jak również na niską cenę skupu interwencyjnego nie spełniającego swojej funkcji.
Odnosząc się do aktualnej sytuacji w rolnictwie nadmienił, że długa zima spowodowała opóźnienia prac związanych z nawożeniem i zabiegami ochrony roślin. Opóźnione były siewy zbóż i kukurydzy, nadmierne opady deszczu powodowały i powodują liczne wymoknięcia i opóźnienia w pracach polowych. Zboża jare narażone na nadmiar opadów nie gwarantują zadawalających plonów. Obserwujemy olbrzymią presję chorób grzybowych i szkodników, a co się z tym wiąże – wyższe koszty ich zwalczania. Wielu rolnikom nie udało się wykonać wszystkich zabiegów związanych z ochroną, co może powodować, że będą niższe plony.
Prezes Kacperczyk dodał również, że przyszłością naszego rolnictwa są młodzi dobrze przygotowani następcy. Dlatego też Związek rozpoczął program wymiany młodych rolników z Polski i stanu Teksas w USA w ramach sześciotygodniowych staży. Celem wymiany jest poszerzenie wiedzy i zdobywanie przez młodych farmerów nowych doświadczeń.
Ostatnią częścią spotkania był panel dyskusyjny, prowadzony przez wiceprezesa Zarządu Związku – Tadeusza Solarskiego. Rozmawiano między innymi o zmianach w rolnictwie, dużej modernizacji, jaka nastąpiła w polskich gospodarstwach. W dyskusji panelowej zabierało głos wielu rolników.
Tadeusz Szymańczak – rolnik z województwa mazowieckiego nawiązał do ostatnich intensywnych opadów deszczów: Bardzo liczne podtopienia pól z uprawami wskazuje na duże zaniedbania w zakresie odprowadzenia wód burzowych. Praktycznie przestał działać system rowów melioracyjnych. Apelował, by w kraju znalazły się środki na przywrócenie normalnego funkcjonowania całej infrastruktury melioracyjnej. Anomalia klimatyczne coraz bardziej dają się we znaki mieszkańców wsi z powodu niewłaściwej gospodarki wodnej. Jeśli w tym zakresie nie podejmie się zdecydowanych działań to coraz większe straty ponosić będą rolnicy. Zwrócił również uwagę na znaczenie porejestrowego doświadczalnictwa terenowego. Rejonizacja odmian poszczególnych gatunków zbóż ma tu kolosalne znaczenie. To było widoczne po ubiegłorocznej zimie. Apelował do Związku, by wyniki badań PDEO były szeroko dostępne dla rolników.
Hanna Grochowiecka z województwa kujawsko-pomorskiego ostro krytykowała brak nowelizacji ustawy o energii odnawialnej. Jako współwłaściciel biogazowni z braku zdrowego rynku świadectw pochodzenia energii z OZE. Ta inwestycja obecnie przynosi straty. Dotyczy to również wszystkich, którzy zainwestowali w produkcję energii odnawialnej z biomasy, chodzi tu również o produkcję brykietów i peletu.
Temu zagadnieniu były poświęcone inne wystąpienia między innymi Mariana Hadriana rolnika z województwa łódzkiego. – Brak zainteresowania przetwórstwem ziarna zbóż i kukurydzy na bioetanol niesie zagrożenie dla spadku cen na zboże. Podobnie dotyczy to rzepaku. Doświadczenie lat ubiegłych wskazuje, że przy wyższej opłacalności rolnicy w większym zakresie inwestują w dobrą agrotechnikę, co pozwala na wydatne zwiększenie plonowania, daje odpowiedź, czy produkcja energii odnawialnych z biomasy niesie zagrożenie dla bezpieczeństwa żywnościowego. Ten mechanizm pokazuje wyraźnie, że nie ma obawy, że produkcja energii zmniejszy podaż surowców rolniczych na cele żywnościowe. Z której strony nie podejść to rozwój produkcji energii odnawialnej podnosi automatycznie na wyższy poziom wielkość produkcji rolniczej, tym samym aktywizują się gospodarczo tereny wiejskie.
Krzysztof Ardanowski, poseł na Sejm RP – rolnik z województwa kujawsko-pomorskiego poparł wnioski Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych domagające się konieczności rozbudowy infrastruktury portowej. Podkreślił konieczność budowy terminalu zbożowego w porcie północnym. – W obecnych czasach nie ma możliwości wchodzenia na rynki azjatyckie, arabskie i północnej Afryki bez szybkiego załadowania zbożem statków. Związek w tym temacie powinien twardo domagać się od Rządu, by ta inwestycja mogła powstać jak najszybciej.
Rolnicy wyrażali obawy związane z ciągłym wycofywaniem środków ochrony roślin. Stawia to rolników w bardzo niekorzystnej sytuacji, bowiem koszty produkcji zbóż wzrastają i coraz większe są problemy z jakością. Z góry można się spodziewać, że w stosunku do takich potentatów produkcji zbożowej jak: Chiny, Indie, Rosja, Ukraina, Stany Zjednoczone, Brazylia nie mamy szans konkurowania na rynkach światowych. Jesteśmy na przegranej pozycji. W tych krajach takich obostrzeń nie ma.
W innych wypowiedziach rolników zwracano się do Związku, by bardzo uważnie i zdecydowanie wpływał na decyzje związane z pozyskaniem i rozdysponowaniem środków finansowych na realizacje zadań na obszarach wiejskich w nowej perspektywie finansowej 2014-2020.
W trakcie spotkania w Radzikowie wręczono odznaczenia honorowe „Zasłużony dla rolnictwa” Otrzymali je członkowie Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych. Ponadto Zarząd Związku wręczył okolicznościowe dyplomy i podziękowania dla członków Rady Ekspertów i ludzi, którzy w sposób szczególny angażują się w działalność na rynku zbóż.
Oprac. Dorota Olech