W 2011 r. statystyczny Polak zjadł 53,9 kg – to o 4 proc. mniej niż w roku poprzednim i aż o 43 kg mniej niż w roku 1993. Co gorsze, Polacy spożywają również niewielkie ilości zdrowego pieczywa z pełnego przemiału, na przykład chleba razowego czy graham. Produkcja tych wyrobów w naszym kraju nie przekracza 4 proc. – dla porównania w Niemczech stanowi około 20 proc. ogólnej produkcji, w Szwecji i Norwegii – 15 proc.
Jedzenie było od zawsze ważnym elementem kultury i tradycji człowieka. Spożywanie posiłków to nie tylko zaspokojenie głodu, ale przede wszystkim możliwość spotkania z bliskimi, wspólnego biesiadowania i delektowania się smakiem.
„Produktem, który pierwszy przychodzi na myśl gdy mówimy o produktach zbożowych jest chleb. Chleb jest od wieków podstawą pożywienia i symbolem dobrobytu – powiedział Marek Gąsiorowski ze Slow Food Polska podczas konferencji prasowej zorganizowanej 13 listopada br. przez Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych, pod patronatem Agencji Rynku Rolnego i „Nowej Wsi Europejskiej”.
To już trzecie spotkanie z cyklu „Smaczne i zdrowe – nasze produkty zbożowe” finansowane ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych.
W spotkaniu uczestniczyli: p.o. prezesa Agencji Rynku Rolnego Lucjan Zwolak, prezes Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich Waldemar Broś, członek zarządu Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych i przewodniczący Komisji Zarządzającej Funduszem Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych Piotr Doligalski, dyrektor Departamentu Promocji i Komunikacji Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Anita Szczykutowicz, dr inż. Ewa Sicińska z Katedry Żywienia Człowieka SGGW, Marek Gąsiorowski z organizacji Slow Food Polska.
Prezes ARR Lucjan Zwolak – jako miłośnik domowego wypieku chleba, z zadowoleniem mówił o polskich wyjątkowych i niepowtarzalnych walorach produktów zbożowych.
Poruszył także tematykę wpływu Funduszy Promocji, którymi od momentu powstania w 2009 r. administruje ARR, na kształtowanie konsumpcji w Polsce. Podkreślił, iż w bieżącym roku realizowanych jest osiem kampanii informacyjno-promocyjnych współfinansowanych z Funduszy Promocji, m.in. w sektorze mleczarskim, mięsnych czy owocowo-warzywnym. Jedną z nich jest akcja „Makarony Europy” prowadzona przez Polską Izbę Makaronu, na którą przeznaczono ponad 2 mln zł z Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych.
W krajach rozwiniętych gospodarczo spożycie produktów zbożowych maleje. Takie same tendencje występują również w Polsce. Maleje zwłaszcza spożycie pieczywa i mąki. Mniejsze są zmiany spożycia innych produktów zbożowych. W przeliczeniu na 1 mieszkańca stabilne jest spożycie makaronów, a spożycie wyrobów ciastkarskich wzrosło. Aktualnie spożycie produktów zbożowych wynosi 6,5 kg miesięcznie na osobę (w wadze produktu).
Rośnie eksport produktów zbożowych,. W 2011 r. eksport produktów wysokoprzetworzonych był 2,5 razy większy niż w 2004 r. i wyniósł blisko 386 tys. ton. Rósł zwłaszcza wywóz pieczywa i wyrobów cukierniczych. W 2011 r. wyeksportowano 267 tys. ton tych produktów, 2-krotnie więcej niż w 2004 r. Eksport ziarna preparowanego (otrzymywanego przez spęcznienie lub prażenie) był 4-krotnie większy niż w 2004 r. i wyniósł 91 tys. ton. W tym czasie makaronów wywieziono blisko 28 tys. ton, tj. ponad 3-krotnie więcej. Polski przemysł piekarski zaopatruje przede wszystkim rynek UE. Największym odbiorcą pieczywa są Niemcy, Czechy i Węgry, a płatków zbożowych i ziarna preparowanego Wielka Brytania, Niemcy, Turcja oraz Rosja. Makarony sprzedaje się głównie do Wielkiej Brytanii i Czech.
O tym, jak produkty pełnoziarniste wpływają na poprawę zdrowia i samopoczucie – poinformowała podczas spotkania dr inż. Ewa Sicińska z Katedry Żywienia Człowieka Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Produkty pełnoziarniste zawierają o 80 proc. więcej błonnika i o ok. 75 proc. więcej innych prozdrowotnych składników (m.in. witamin i minerałów) w porównaniu do zwykłego pieczywa. Spożywanie pełnych ziaren zmniejsza ryzyko wielu chorób, w tym chorób układu krążenia, cukrzycy typu 2, nowotworów, schorzeń przewodu pokarmowego. Co ważne stała i świadoma konsumpcja produktów z mąki pełnego przemiału pomaga zwalczać otyłość – jedną z najgroźniejszych chorób cywilizacyjnych.
Nie zabrakło również głosu przedstawicielki Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Anita Szczykutowicz, dyrektor Departamentu Promocji i Komunikacji, która przybliżyła dziennikarzom na czym polegają i czemu służą działania informacyjno-promocyjne resortu prowadzone w kraju i na świecie. Podkreśliła, iż najbardziej rozpoznawalnym znakiem jakości żywności w Polsce jest symbol ministerialnego Programu Poznaj Dobrą Żywność. I chociaż pieniądze na promocję są naprawdę niewielkie, to znak ten, znany jest na całym świecie.
Dorota Olech